
Je hebt vast wel eens gehoord dat mindfulness goed is tegen stress. Misschien heb je het zelfs geprobeerd met een ademhalingsoefening of een meditatie-app. Maar waar komt mindfulness eigenlijk vandaan? Spoiler: het is geen hippe uitvinding van wellness-goeroes, maar een eeuwenoude praktijk die zijn weg heeft gevonden naar collegezalen en studie-apps.
Van Boeddhistische tempels naar jouw studeerkamer
Mindfulness vindt zijn oorsprong in het boeddhisme, waar het al meer dan 2500 jaar wordt beoefend. De term ‘mindfulness’ is afgeleid van het Pali-woord sati, wat ‘bewustzijn’ of ‘herinnering’ betekent (Gethin, 2011). In het boeddhisme wordt mindfulness gebruikt om volledig aanwezig te zijn in het moment, zonder oordeel. Door bewuste ademhaling en meditatie leerden monniken hun gedachten te observeren zonder erdoor meegesleept te worden.
Fast forward naar de 20e eeuw, toen westerse psychologen interesse kregen in deze oosterse technieken. Een van de bekendste figuren die mindfulness populair maakte in het Westen is Jon Kabat-Zinn. Hij ontwikkelde in de jaren ‘70 het Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR)-programma, een wetenschappelijk onderbouwde methode die helpt bij stress en burn-out (Kabat-Zinn, 1990). Tegenwoordig wordt mindfulness overal toegepast: van therapieën tot zakelijke trainingen en ja, zelfs op universiteiten.
Geïnteresseerd in het boek? Bekijk hier het boek over het MBSR-programma.” https://ap.lc/gfqFa
Waarom is mindfulness juist nu zo populair?
In een wereld waarin je constant notificaties krijgt en altijd ‘aan’ staat, kan het lastig zijn om even stil te staan. Studies tonen aan dat mindfulness kan helpen om stress te verminderen, beter te concentreren en zelfs je mentale veerkracht te versterken (Shapiro et al., 2008). Dit is vooral handig voor studenten, die vaak te maken hebben met tentamenstress en prestatiedruk.

Wat kun jij leren van eeuwenoude mindfulness-tradities? Hier een paar praktische tips:
- Focus op je ademhaling: Als je merkt dat je gestrest bent, neem dan even een minuut de tijd om bewust adem te halen.
- Single-tasking in plaats van multi-tasking: Probeer tijdens het studeren je aandacht volledig op één taak te richten en laat je telefoon even links liggen.
- Wees vriendelijk voor jezelf: Mindfulness gaat niet om perfectie, maar om bewustzijn. Merk je dat je afdwaalt tijdens het studeren? Geen probleem, breng je aandacht rustig terug.
Lang verhaal kort: Oude wijsheid, moderne oplossing
Wat ooit begon in boeddhistische tempels, wordt nu door studenten gebruikt om stress te verminderen en beter te focussen. Mindfulness is geen zweverig concept, maar een bewezen methode om meer rust en balans te vinden. Dus de volgende keer dat je vastzit in een studieblok of je overweldigd voelt door deadlines, probeer een paar minuten bewust adem te halen. Wie weet helpt het je net zo goed als de monniken van vroeger!
Bronvermelding
Gethin, R. (2011). On some definitions of mindfulness. Contemporary Buddhism, 12(1), 263-279.
Kabat-Zinn, J. (1990). Full catastrophe living: Using the wisdom of your body and mind to face stress, pain, and illness. Delacorte Press.
Shapiro, S. L., Schwartz, G. E., & Bonner, G. (2008). Effects of mindfulness-based stress reduction on medical and premedical students. Journal of Behavioral Medicine, 21(6), 581-599.