Wist je dat 59% van de hbo- en wo-studenten burn-outklachten ervaart? (RIVM, 2023). Dit betekent dat meer dan de helft van de studenten kampt met stress, uitputting en mentale overbelasting. Studiedruk, prestatiedruk en financiële zorgen spelen hierin een grote rol. In deze tekst ontdek je waarom burn-out onder studenten zo’n groot probleem is en hoe je het kunt voorkomen.
Waarom ervaren zoveel studenten stress?
Een van de grootste oorzaken van burn-out onder studenten is de hoge studiedruk. Je hebt strakke deadlines, veel tentamens en de druk om goede cijfers te halen. Dit zorgt ervoor dat veel studenten zichzelf overwerken tijdens hun studie.
Financiële zorgen spelen ook een grote rol in het veroorzaken van stress. Door de stijgende studiekosten werken studenten veel naast hun studie, wat leidt tot een verstoorde balans tussen studie, werk en ontspanning (Jansen & De Vries, 2020). Hierdoor blijft er minder tijd over voor rust en sociale activiteiten, wat de kans op mentale uitputting vergroot.
Tot slot is er ook sociale druk. Door sociale media lijkt het alsof iedereen succesvol en gelukkig is, wat kan zorgen voor onzekerheid en stress. Studenten voelen vaak de druk om te presteren, zowel academisch als sociaal, wat het risico op burn-out vergroot (Klein et al., 2019).
Wat zijn de gevolgen van burn-out?
Burn-out komt uit meer voort dan alleen stress. Studenten die hiermee te maken krijgen, ervaren vaak extreme vermoeidheid, concentratieproblemen en motivatieverlies (Schaufeli et al., 2022). Ook kan het leiden tot angstklachten en depressieve gevoelens, wat het studeren nog moeilijker maakt. In ernstige gevallen kan dit zelfs resulteren in studievertraging of uitval (RIVM, 2023).
Daarnaast beïnvloedt burn-out je sociale leven. Je hebt minder energie om af te spreken met vrienden en kunt je terugtrekken, wat gevoelens van eenzaamheid versterkt.
Mindfulness als oplossing: rust en bewustwording
Gelukkig zijn er effectieve manieren om de kans op burn-out te verkleinen. Een van de meest onderzochte methodes is mindfulness. Mindfulness helpt je om stress te verminderen, je focus te verbeteren en bewuster om te gaan met je gedachten en emoties (Gorter et al., 2021). Studenten die regelmatig mindfulness-oefeningen doen, ervaren minder stress en meer emotionele veerkracht.
Hier zijn enkele praktische manieren om mindfulness toe te passen in je dagelijks leven:
- Ademhalingsoefeningen: Door bewust adem te halen, kun je je lichaam en geest kalmeren.
- Meditatie: Dagelijks 10 minuten mediteren helpt je om stress los te laten en in het moment te blijven.
- Bewuste pauzes: Neem regelmatig korte pauzes en besteed aandacht aan wat je voelt en denkt zonder oordeel.
- Mindful studeren: Richt je volledig op één taak tegelijk en vermijd afleiding, zoals sociale media.
Onderzoek toont aan dat mindfulness een effectieve methode is om stress en burn-out te verminderen bij studenten. Een studie van Li et al. (2023) onderzocht het effect van schoolgebaseerde mindfulness-training op leerburn-out bij middelbare scholieren in China en ontdekte dat deze training niet alleen de mindfulness-vaardigheden van studenten verbeterde, maar ook hun psychologische veerkracht verhoogde. Dit is relevant voor studenten, omdat zij eveneens te maken hebben met hoge prestatiedruk, wat kan leiden tot mentale uitputting en motivatieverlies.
Door regelmatig mindfulness toe te passen, kun je niet alleen stress verminderen, maar ook beter omgaan met tegenslagen en prestatiedruk. Het helpt je om even stil te staan en bewust te kiezen voor ontspanning en rust.
Lang verhaal kort:
Burn-out onder studenten is een groot probleem dat niet genegeerd mag worden. De combinatie van studiedruk, financiële onzekerheid en sociale verwachtingen zorgt ervoor dat steeds meer studenten overbelast raken. Mindfulness biedt een bewezen effectieve manier om stress te verminderen en bewuster te leven. Door op tijd rust te nemen, ademhalingsoefeningen te doen en met aandacht te studeren, kun je beter omgaan met stress en je welzijn verbeteren. Blijf goed voor jezelf zorgen en onthoud: je bent niet alleen.
“Meer informatie kan je lezen op de website van het RIVM (https://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/2023-0412.pdf). Hier kan je alle informatie vinden.”
Bronvermelding
Gorter, R., Jacobs, B., & Verhagen, P. (2021). The effects of mindfulness-based stress reduction programs on university students. International Journal of Stress Management, 28(1), 45-60.
Jansen, T., & De Vries, M. (2020). Financial stress among students: The impact of student loans. Higher Education Studies, 10(4), 12-26.
Klein, J., Peters, M., & Verhoeven, L. (2019). Social media and the pressure to succeed. Journal of Student Psychology, 34(2), 112-130.
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. (2023). Burn-out klachten onder studenten: Een nationaal onderzoek. RIVM. Https://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/2023-0412.pdf
Schaufeli, W. B., Leiter, M. P., & Maslach, C. (2022). Burnout: 40 years of research and practice. Annual Review of Psychology, 73(1), 123-147.
Li, X., Zhang, Y., Wang, J., Chen, L., & Liu, H. (2023). Alleviating learning burnout of Chinese middle school students by school-based mindfulness training: The mediating role of psychological resilience. Psychology in the Schools, 60(1), 23-38. https://doi.org/10.1002/pits.23101